Piszę te słowa tuż po zakończeniu „2 Warszawskich Spotkań Komiksowych”, zorganizowanych przez specjalistyczną księgarnię „Centrum Komiksu”.* Impreza udała się – przyszło ponad 1000 osób. Papcio Chmiel i Grzegorz Rosiński przyciągnęli tłumy fanów, złaknionych spotkań i autografów. Ukazały się kolejne albumy młodych rysowników (Adler, Kowalski, Leśniak). Wydano kilka naprawdę znaczących pozycji (jak choćby „Tytus – Księga 0”, „Sin City – Miasto Grzechu”, „Polowanie”, „Pielgrzym”. „I co dalej kapitanie?”). Za rok warto by już chyba w Warszawie zrobić konwent dwudniowy, z mocniejszym programem merytorycznym, towarzyszącym części księgarskiej.

Doliczyłem się w Warszawie 20 komiksowych premier. To nie pomyłka. DWUDZIESTU! A pewnie nie dostrzegłem wszystkich propozycji. Można chyba śmiało powiedzieć, że mamy już normalny rynek – wydawane są komiksy francuskie, japońskie, amerykańskie; wznawiani rodzimi klasycy i jednocześnie pojawiają się debiuty; mamy bogatą ofertę komiksu humorystycznego, fantastycznego, sensacyjnego, ale także propozycje ambitne, dla bardziej wyrobionego odbiorcy. Są komiksy! Oby tylko nie nadeszła klęska urodzaju …

Na WSK spotkały się dwa pokolenia polskich rysowników. Młodzi nie są kontynuatorami czy naśladowcami Mistrzów, ale jednak można by wskazać związki pomiędzy pracami odległymi od siebie o dziesiątki lat.

Czyż „Jeż Jerzy” (Leśniak/Skarżycki) nie jest młodszym kolegą Tytusa (Chmielewski)? Uczłowieczony jeż, poruszający się w realnym świecie, dowcipnie komentujący zastaną rzeczywistość, staje się bohaterem pokolenia dorastającego już w wolnej Polsce, tak jak szympans towarzyszył kilku generacjom wychowanym w PRL-u.

„Breakoff” (Adler/Piątkowski) to dzisiejszy, ucyberpunkowiony i zbrutalizowany odpowiednik „Funky`ego” (Polch/Parowski/Rodek) – wartka, męska, fantastyczna opowieść, z ostrym grepsem i licznymi odniesieniami do świata za oknem.

Absurdalny humor „Fida i Mela” (Śledziński) w naturalny sposób współgra ze zbudowanym 20 lat wcześniej uniwersum Orient – mana, Kudłaczka i Bąbelka.

Z kolei w „Gailu” Kowalski kreuje fantastyczny świat łączący elementy SF i fantasy oraz „długoterminowego” bohatera, tak jak przed laty Rosiński z Van Hammem.

Oczywiście, zdaję sobie sprawę, że porównania te są nieco na wyrost, że młodzi rysownicy muszą stworzyć kolejne albumy, że nie wszyscy nowi bohaterzy już znależli swe miejsce w polskiej komiksowej galerii sław. Ale – wszystko przed nimi. Fajnie by było, gdybyście i Państwo spojrzeli na te rodzime projekty uważniejszym i życzliwym okiem, wyłuskując je spośród dziesiątków kolorowych okładek na księgarskiej półce. Bowiem – warto to zauważyć – dzisiejsi Mistrzowie mieli co prawda przed laty ogólne problemy z socjalizmem i jego niechęcią do komiksu, ale kiedy już zadebiutowali, tenże socjalizm gwarantował im wysokie nakłady i brak zagranicznej konkurencji. Młodzi mają obszerniejsze pole manewru, więcej wydawnictw i gazet skłonnych ich drukować, jednak operują na kapitalistycznym, konkurencyjnym rynku sztuki popularnej. Rywalizują nie tylko z komiksami z importu, ale też z innymi mediami i rozrywkami, wydłubującymi gotówkę z kieszeni klientów.

Nie mogę nie wspomnieć o grze karcianej „Thorgal”. To pierwsza gra tego rodzaju przygotowana w Polsce i już to warte jest zauważenia. No, a poza tym można przy niej spędzić naprawdę wiele fajnych godzin. Wiem, bo sam nie przespałem kilku nocy, wyprawiając się na wikińskie wyprawy, ratując Jolana czy zdobywając Pierścienie Frei. Warto spróbować.

*Al. Niepodległości 154, Warszawa (obok pyszne pierogi)

Tomasz Kołodziejczak

Komiksy:

*Storm Vandal niszczyciel (odc.2) sc. M. Lodewijk, rys. D. Lawrence
*Sin City Klient ma zawsze rację sc. i rys. Frank Miller
*Wędrowiec Żywy lub martwy sc. Dawid J. Prescot, rys. Jacek Kowalski
*Dingodossier Spodziewajcie się końca sc. Rene Goscinny, rys. Marcel Gotlib
*Dingodossier Po końcu sc. Rene Goscinny, rys. Marcel Gotlib
*W poszukiwaniu odpowiedzi Czy można bezkarnie wzywać demony? sc. Jean David Morvan, rys. Philippe Buchet
*Wspomnienia z kosmosu Planeta bez powrotu sc. i rys. Enki Bilal
*Wieczorna opowieść sc. i rys. January Misiak

Inne:

*Ze świata komiksu – wieści (opr. Wojciech Birek)
*Ze świata komiksu – recenzje (opr. Artur Długosz)
*Paweł „Nurek” Nurzyński – Powrót innego Batmana
*Wojciech Birek – Nie dla dzieci: Breakoff i Jeż Jerzy
*Jarek Obważanek – Sin City, czyli miasto grzechu
*Wojciech Birek – Piaskownica pana Gaimana
*Gra karciana – zagraj z Thorgalem
*Maciej Nowak-Kreyer – Storm – imiennik burzy
*Maciej Nowak-Kreyer – Powrót Slaina
*Komiksondencja