Nora Ney opowiada

„Nora Ney opowiada” to opowieść o wielkiej gwieździe przedwojennego kina, w dużej części oparta na wywiadach udzielonych przez Norę Ney dla Tygodnika „Kino” w 1932 roku.

Nora Ney urodziła się w 1906 roku jako Sonia Najman we wsi Sielachowskie pod Białymstokiem. Talent i charyzma zapewniły jej status jednej z największych gwiazd przedwojennego kina polskiego.

Paweł Niziołek w broszurze „Szlak dziedzictwa żydowskiego w Białymstoku” pisze, że Nora Ney miała charakter prawdziwego buntownika, była niezależna, a przy tym lubiła śpiewać, tańczyć i od szkolnych lat marzyła o wielkiej karierze aktorskiej. Gdy rodzina postanowiła wydać niespełna 18-letnią Sonię za mąż za zamożnego i dużo od niej starszego mężczyznę, uciekła z domu. Prosto z białostockiego dworca udała się do Warszawy, pragnąc zrealizować swoje marzenie o karierze filmowej. W stolicy trafiła do znanego Instytutu Filmowego Wiktora Biegańskiego – był to pierwszy krok do wielkiego sukcesu. Rozgłos przyniosły jej role w filmach „Gorączka złota” i „Czerwony błazen” z 1926 roku. Szybko stała się gwiazdą krajowego kina, nazywana czasem „polską Gretą Garbo”.

Z kolei w albumie „Wyśniona historia kina na Podlasiu” Andrzeja Górskiego i kolektywu Kaufman Bros & Sistas czytamy: „Rolą kochanki policmajstra w obrazie Policmajster Tagiejew (1929) zwróciła uwagę filmowców w kraju i za granicą. Dzięki niej otrzymywała propozycje nawet z berlińskich wytwórni. (…) Szybko zrobiła karierę. Będąc u jej szczytu kreowała styl hollywoodzkiej gwiazdy i pojawiała się na każdej premierze swego filmu, nawet tej prowincjonalnej. Wszędzie była serdecznie przyjmowana. W 1931 roku pojawiła się w rodzinnym Białymstoku na premierze filmu Serce na ulicy (1931).”

Wyróżniał ją nietypowy, cieszący się popularnością w latach 30. typ urody. Publika ją kochała. W ogłoszonym w 1933 roku plebiscycie została wybrana „Królową Polskiego Ekranu”.

Po wybuchu wojny Nora Ney wraz z córką Joanną uciekła na Wschód. Została zesłana w głąb kraju, co – paradoks – uratowało jej życie. Po kapitulacji Niemiec wróciła do Polski, ale w nowym kinie nie było już dla niej miejsca. Wyjechała za Ocean, ale w Nowym Jorku nie udało jej się kontynuować kariery. Nie znała angielskiego, a to oznaczało koniec jej marzeń o kolejnych rolach. Nie powróciła już na ekrany kin.

„Nora Ney nie była jedynie gwiazdą filmową znaną z ekranów w całej Polsce. To był fenomen, piękny nieosiągalny ptak, który spadł z niebiańskiego firmamentu zdecydowanie za szybko. O nikim przedtem tak wiele nie pisano, tyle nie mówiono, nikt nie wywoływał tylu skandali i nie żył w tak hollywoodzkim stylu” – pisze na okładce komiksu Grzegorz Rogowski, dziennikarz, pisarz, pracownik Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego, autor książki „Skazane na zapomnienie. Polskie aktorki filmowe na emigracji”.