Bohdan Butenko

Bohdan Butenko – ilustrator, twórca plakatów, scenografii, rysunków satyrycznych, filmów. Pierwsze „dzieła”, komiksy, tworzył już w licealnych zeszytach. Od tego czasu dialog z otaczającą rzeczywistością można odnaleźć w twórczości dla najstarszych i dla najmłodszych odbiorców, choćby w przygodach jego najsłynniejszego dziecka, Gapiszona. Artysta ukończył studia na Akademii Sztuk Plastycznych (1955), pracę dyplomową wykonując w pracowni Jana Marcina Szancera. Jego praca dyplomowa, ilustracje do książki pod tytułem „Opowieść o tulskim mańkucie i stalowej pchle” (autor: Mikołaj Leskow), była pierwszą z ponad 200 książek, które opracował. Od 1956 ilustrował książki różnych pisarzy pracując jednocześnie jako redaktor artystyczny w Naszej Księgarni. Współpracował z wieloma wydawcami oraz z czasopismami dla dzieci i młodzieży – „Miś”, „Płomyczek”, „Płomyk”, „Świerszczyk” oraz zagranicznych tytułów dla dorosłych jak grecki „Eikones”. Projektował scenografię teatralną, lalki, a zekranizowane przygody Gapiszona były pierwszym polskim filmem animowanym.

Duża doza humoru, prosta kreska, i zerwanie z konwencjonalnym podejściem stały się znakami szczególnymi jego twórczości, a awangardowe rozwiązania zaproponowane przez Butenkę, weszły do kanonu. Nie bez powodu Butenko nazywany jest mistrzem ilustracji – książki projektował kompleksowo, nie pomijając żadnego aspektu. Jego ilustracje wchodzą w aktywną interakcję z tekstem, wciągając czytelnika w zabawę. Jego postacie „uciekają” z kartek, nie dadzą zamknąć się w ramkach. Jednocześnie, ten pozorny chaos i prosta kreska tworzą konsekwentną, głęboko przemyślaną formę.

Był laureatem wielu nagród.

W kraju otrzymał między innymi:

1963, 1967, 1969, 1988, 1990, 2009, 2013 – nagrody i wyróżnienia w konkursie PTWK (Najpiękniejsza Książka Roku)
1979 – Srebrne Koziołki („Dzień dobry!”)
1979 – Srebrne Koziołki („Historia jednego filmu”)
1990 – Książka Roku PS IBBY („O Felku, Żbiku i Mamutku”)
2003 – BESTSELLERek („Babci Brygidy szalona podróż do Krakowa”)
Za granicą otrzymał między innymi:

1965 – nagrodę IBA (Lipsk) – il. i op. książki „Dong, co ma świecący nos” E. Leara
1970 – II nagrodę na MTK (Moskwa) – il. do książki „Ziemia” W. Zonna
1971 – nagrodę IBA (Lipsk) – il. i op. książki „Krople na start” L. Górskiego
1976 – Premio Europeo (Padwa) – il. książki „Całe życie Marianny” J. Duche
1977 – nagrodę IBA (Lipsk) za il. i op. książki „Pali się!” J. Brzechwy
2003 – nagrodę IMAGE (Istambuł) za il. do książki „Wyczyny niezrównanego hodży Nasreddina” I. Shaha.
Otrzymał także nagrody za całokształt twórczości:

1974 – Nagroda Prezesa Rady Ministrów
1976 – Medal Komisji Edukacji Narodowej
1981 – Medal dla Twórców i Przyjaciół Książki dla Dzieci
2003 – nominacja PS IBBY do Szwedzkiej Nagrody Pamięci Astrid Lindgren
2004 – Medal PS IBBY
2005 – nominacja do Nagordy Prezydenta RP „Sztuka Młodym”
2005 – nominacja PS IBBY do Szwedzkiej Nagrody Pamięci Astrid Lindgren
2006 – „Pegazik” nagroda Poznańskich Spotkań Targowych
2006 – Doroczna Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
2009 – „Guliwer w krainie Liliputów” – dla dojrzałego i wybitnego twórcy, o znaczącym dorobku artystycznym lub naukowym
2011 – Nagroda Specjalna Fundacji „ABCXXI – Cała Polska Czyta Dzieciom”
2011 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
2016 – Duży Eryk

Był Kawalerem Orderu Uśmiechu (2012).